Nieuwsbrief KNNV Walcheren #3-2024
Nieuwsbrief KNNV Walcheren
Bekijk de webversie [1]
Nieuwsbrief # 3-2024
* Inleiding
* Activiteiten
* Oranjetipje
* Stinsenplanten in de Manteling
* Terugblik Vogelexcursie
* Verdiepingscursus broedvogels
* OPROEP
Inleiding
In april komt de papieren Composiet weer uit; deze nieuwsbrief heeft
daarom een iets langere agenda, t/m begin mei.
Het is alweer begin maart, de meteorologische winter is voorbij en er is
nauwelijks winterweer geweest. Het was te warm en te nat voor de tijd
van het jaar. Februari 2024 spant met 8,2°C de kroon als warmste
februarimaand sinds de metingen. De zon heeft zich daarentegen relatief
weinig laten zien en voelen.
Het voorjaar heeft zich qua planten en zingende vogels vroeg ingezet,
maar insecten zijn er op de vele sombere en natte dagen vrij weinig te
zien. Dat de insecten wel staan te popelen, blijkt wel als op een zonnig
moment de bijen en hommelkoninginnen rond de vroege bloeiers zoemen.
Afbeelding links: Aardhommel koningin
Afbeeling rechts: Honingbij
Tot de vroege bloeiers behoren ook de stinsenplanten. Deze
voorjaarsbloeiers komen veelal van buiten Nederland en zijn vroeger op
terreinen van landgoederen geplant om te verwilderen. Stins is het
Friese woord voor stenen huis. In Friesland zijn deze, specifiek bij
landgoederen voorkomende, soorten voor het eerst beschreven en als
stinsenplanten benoemd. Later werd de naam ook gebruikt voor de
voorjaarsbloeiers op landgoederen buiten Friesland.
De plantenwerkgroep van de Bevelanden heeft het initiatief genomen om
een onderzoek naar stinsenplanten van 10 jaar geleden, te herhalen.
Samen met een aantal leden van onze plantenwerkgroep worden wekelijks
een aantal landgoederen in de Manteling geïnventariseerd. In deze
nieuwsbrief staat een kort verslag van de eerste inventarisaties.
Niet alleen de insecten staan te popelen, ook de plantenwerkgroep (PWG)
heeft het reguliere programma voor 2024 gereed en staat te popelen om
weer te beginnen. De start is dinsdagmiddag 26 maart in Middelburg. Zie
de agenda.
De voorspellingen voor de komende dagen zijn goed en als de zon zich
weer laat zien, komt ook het Oranjetipje tevoorschijn. Dit vlindertje
komt alleen in het voorjaar voor. Van maart t/m mei kun je ze weer
voorbij zien fladderen. Met een beetje zoeken én geluk kun je ook de
eitjes en rupsen van dit vlindertje ontdekken. Wil je weten waar? Lees
dan het artikeltje in deze nieuwsbrief.
Dan zijn er nog 2 nieuwe tellingen.
Tot 10 maart kan er nog net meegedaan worden aan de kikkerdriltelling.
Deze is 3 weken eerder gestart dan vorig jaar! Zie deze link [2].
Op 23 maart is er weer een Schelpenteldag. Vorig jaar hebben meer dan
1000 mensen meegedaan en meer dan 35.000 schelpen gedetermineerd. Je mag
overal tellen, maar op 18 locaties langs de kust is er ook een
zogenaamde Schelpdesk met kenners die je kunnen helpen. Ook op
Walcheren is er een Schelpdesk.
Locatie: Strandwachtpost Oostkapelle. Strandopgang Duinweg, 4356GA
Ooskapelle.
Voor meer informatie zie deze link [3].
Zou maart zijn staart nog kunnen roeren? Of is door de opwarming deze
spreuk niet meer van toepassing? Al de (te) vroege starters zullen er in
ieder geval niet rouwig om zijn als maart zijn staart niet meer roert.
Zo blijft er altijd iets te genieten in de natuur.
Activiteiten
Excursies, lezingen en werkgroepen van de afdeling Walcheren
Tijdstip en verzamellocaties komen zo nodig in de volgende nieuwsbrieven
of vindt u terug op de website [4].
Wijze aanmelden
Aanmelden voor alle activiteiten kan via: knnv.walcheren@gmail.com
Ledenvergadering
Woensdag 20 maart 2024 van 19:30-21:30 uur.
Locatie: De Klimop, Kerkstraat 2, Koudekerke
Jaarvergadering met aansluitend een lezing door Marcel Klootwijk die
over zijn ‘1000-soortentuin’ vertelt. Wat heeft hij zoal gezien en
gefotografeerd in zijn Middelburgse stadstuin. De lezing wordt
tegelijkertijd voor de Vlinder- en libellenwerkgroep gegeven.
Marcel is fotograaf en vogelspotter en was recent in het nieuws vanwege
het in januari spotten van een record aantal van 156 soorten vogels op
Walcheren. Voor een artikel over Marcel Klootwijk klik hier [5]. De
laatste jaren heeft hij ook de andere soortgroepen ‘ontdekt’ oa in zijn
eigen stadstuin.
Agenda en programma worden digitaal toegestuurd.
Avondexcursie in Oranjezon
Vrijdag 12 april
Vertrek om 19.00 uur: Pompstation Oostkapelle.
Parkeren op parkeerplaats Oranjezon, Vrouwenpolder. Na 19u gratis
parkeren.
Voor meer info zie website.
Excursie Valdijk Nisse
Zaterdag 4 mei van 10-12.30 uur
Samen met de Bevelanden gaan wij het symposiumbankje op de Valdijk
bekijken tijdens een excursie door het heggenlandschap rondom Nisse. Het
heggenlandschap is in deze tijd op zijn mooist met bloeiende meidoorns
en fluitenkruid.
Startlocatie: kruispunt Valdijk en Brilletjesdijk.
Probeer zoveel mogelijk samen te reizen vanwege de beperkte
parkeergelegenheid. Bij opgave derhalve ook aangeven of je mensen mee
kunt nemen of dat je mee wilt rijden.
WERKGROEPEN
Maandagmiddag wandeling KNNV Walcheren van 14 – 16 uur.
Contactpersoon: Hillary Jellema-Brazier. 0118-750566
Maandag 8 april: (let op 1 april 2e Paasdag) wordt er in Het Veerse bos
gewandeld.
Parkeren bij de parkeerplaats bij de Kraaiennestweg, een afslag van de
dijk tussen Veere en Vrouwenpolder.
Maandag 6 mei: De Cleene Hooge bij Middelburg.
Parkeren bij de President Kennedylaan in de buurt van nummer 27. Wij
lopen langs de Domburgse Watergang met een paar trekponten. (Geen
honden)
Strandwerkgroep (steeds Neeltje Jans, eind van de Faelweg op het
Noordzeestrand)
Contact: Elly Jacobusse: 06-29835816, ellyjacobusse@mail.com
Woensdag 13 maart. Verzamelen om 9:15 uur.
Donderdag 28 maart. Verzamelen om 9:15 uur.
Donderdag 11 april. Verzamelen om 9:55 uur.
Vrijdag 26 april. Verzamelen om 9:40 uur.
Vrijdag 10 mei. Verzamelen om 9:35 uur.
Plantenwerkgroep (PWG)
De PWG gaat op dinsdag 26 maart weer starten. De eerste 3 excursies zijn
’s middags en tweewekelijks. Vanaf 9 mei wordt er weer wekelijks op
dinsdag geïnventariseerd waarbij 3x per maand ’s avonds en eenmaal ‘s
middags zodat er zoveel mogelijk geïnteresseerden mee kunnen.
De middagexcursies zijn van 14 – 16 uur.
De avond excursies zijn van 19 – 21 uur.
Dinsdagmiddag 26 maart, Middelburg Ramsburg.
Dinsdagmiddag 9 april, Veere centrum Wijngaardstraat.
Dinsdagmiddag 23 april, Vlissingen Oranjemolen.
Dinsdagavond 7 mei, Zeeduin.
Voor exacte locaties, zie de website.
Overige excursies en (digitale) bijeenkomsten
KNNV Bevelanden, iedere 1e zaterdag van de maand excursie op
verschillende locaties.
Info via mail van Joh eckhardt of op dag van excursie 06-23643846
(opgave is niet nodig).
Tijd: 10-12 uur.
Zaterdag 6 april:
Zaterdag 4 mei: Valdijk Nisse. Startlocatie: kruispunt Valdijk en
Brilletjesdijk.
FLORON Skip je Winterdip
Om de lange winteravonden door te komen organiseert FLORON in de
wintermaanden leuke, gratis digitale lezingen of quizzen. De
activiteiten starten telkens om 19:30 uur en duren ongeveer een uur.
Aanmelden via het aanmeldingsformulier [6] op de FLORON-website.
De lezingen/quizzen vinden plaats via Zoom. De link ontvang je vlak voor
de lezing/quiz.
Wil je meedoen met de quizzen, dan is installatie van Kahoot (tool om
een quiz te maken en/of mee te doen) op de smartphone nodig.
Woensdag 13 maart
Lezing: De ene braam is de andere niet.
In deze lezing wordt ingegaan op de soortenrijkdom en de ecologie van de
diverse soorten bramen in het landschap. Rienk-Jan vertelt hoe je ze
kunt gebruiken als indicator voor goede en minder goede natuurkwaliteit,
wat de oorzaken zijn van ‘verbraming’ en wat je kunt doen als bramen een
probleem vormen.
Woensdag april 17 april
Quiz: Valse Vrienden.
Niet alleen mensen, maar ook planten hebben dubbelgangers. Kun jij ze
van elkaar onderscheiden?
Oranjetipje
_Yvonne van Scheppingen_
Wie kent dit voorjaarsvlindertje niet? Er komt een koolwitje voorbij en
dan realiseer je je dat er ook iets oranje te zien was. Beetje
ijsvogeleffect. Je ziet een blauwe schicht en realiseert je dat het een
ijsvogel was. Zo ook met het oranjetipje.
In de maanden maart t/m mei kun je de oranjetipjes voorbij zien
dartelen. Vooral de mannetjes vallen op met hun oranje tippen aan de
vleugels; de vrouwtjes hebben geen oranje. Bij beide sexen is de
onderkant geelgroen gevlekt. Dat is een duidelijk onderscheid met de
andere witjes.
Na de paring gaan de vrouwtjes op zoek naar de waardplanten waar ze hun
eitjes op af kunnen zetten. Eén eitje per plant. Kijk voor de eitjes en
de rupsen tussen de bloemen en de zaaddozen van Pinksterbloem,
Look-zonder-look of Judaspenning. Daar kun je met wat speurwerk het zeer
kleine eitje vinden en later in juni de rupsen. Zo maar in eigen tuin.
Om te verpoppen zoeken de rupsen een plekje op een boom, struik of
stengel waar ze zich inspinnen en overwinteren. Ze lijken dan op een
stekel. Ikzelf heb ze nog niet gevonden maar ga er zeker naar speuren.
Bij het voorjaar-klaar maken van de tuin dus niet te vroeg alle dode
stengels weghalen of de struiken snoeien. Juist daar kunnen de poppen op
zitten.
Vanaf maart/april kunnen wij de Oranjetipjes dan weer zien.
1. mannetje op Look-zonder-look
2. oranje eitje op Pinksterbloem
3. en 4. rups op Look-zonder-look
Stinsenplanten in de Manteling
_Yvonne van Scheppingen_
In 2014 heeft Peter Maas een inventarisatie gedaan naar de
stinsenplanten op 5 landgoederen in de Manteling. In 13 veldbezoeken
vanaf februari t/m mei heeft hij 32 soorten geïnventariseerd.
Om te weten hoe deze toch wel bijzondere flora ervoor staat, doen een
aantal leden van de plantenwerkgroepen van de Bevelanden en Walcheren
deze inventarisatie opnieuw. Inmiddels zijn de eerste 4 excursies
geweest en zijn alle landgoederen bezocht.
Dit is de tijd van Winterakoniet, Sneeuwklokje, Krokus, (wilde) Narcis,
Stengelloze sleutelbloem en Vroege sterhyacint.
De eerste excursie naar Westhove leverde veel bloeiende pollen Gewoon
sneeuwklokje, Krokus en Stengelloze sleutelbloem op. Daarnaast
vegetatieve vormen van Narcis, Gewone vogelmelk, Blauw druifje, Bostulp
en Italiaanse aronskelk. Omdat naast de stinsenplanten ook alle andere
soorten werden geïnventariseerd (we zijn er tenslotte toch), zijn er in
totaal 83 soorten gevonden.
De tweede excursie naar Berkenbosch en Duinbeek leverde weer extra
soorten op. In de privé-gedeelten rond Duinbeek waren grote velden van
Sneeuwklokje (gewone en gevulde), Winterakoniet en Vroege sterhyacint te
vinden.
Vooral de combinatie was genieten. De overige landgoederen waren wat
minder spectaculair. Op Berkenbosch viel op dat de vele velden Narcis
slechts weinig bloemen hadden. We schatten slechts 1%! Terwijl ik er
jaren geleden speciaal heen ging om te genieten van de grote
hoeveelheden bloeiende narcissen. Gelukkig bloeiden de sneeuwklokjes bij
het huis wel massaal.
De komende weken worden de inventarisaties op de landgoederen op de
zaterdagmiddagen voortgezet. De bloeitijd van Vingerhelmbloem,
Bosanemoon, Daslook, diverse viooltjes en nog later Keverorchis en
Salomonszegel (om er maar een paar te noemen) moet nog komen.
Terugblik Vogelexcursie
_Yvonne van Scheppingen_
De dag van 2 maart begon mooi zonnig maar tegen het middaguur was de
lucht helemaal betrokken.
Om 13.30u vertrokken wij met een aantal auto’s naar de eerste locatie,
het Noordervroon-zuid. Het was inmiddels wat gaan regenen maar dat
deerde de 23 enthousiastelingen niet. De verrekijkers werden omgehangen,
telescopen opgesteld en camera’s gingen in de aanslag.
Er waren veel groepen vogels te zien. Grote hoeveelheden Smienten,
slobeenden, wulpen, scholeksters en kieviten. Verder kluten, tafeleenden
en een koppeltje pijlstaarten. Iemand ontdekte in de verte tussen de
ganzen een kleine rietgans. Daar zijn we heen gereden om die van
dichterbij te zien. Een niet alledaagse soort.
Van het Noordervroon-midden langs de Vosweg waren meldingen van
baardmannetjes. Maar deze lieten zich helaas niet zien. Wel hoorde
iemand de roep van een ralreiger waarna we ons over het drassige graspad
die kant op begaven. Ook deze liet zich niet meer horen.
Omdat het bleef regenen besloten we via de zeedijk terug te rijden en
nog even te zoeken naar paarse strandlopers. Deze wintergasten komen op
een paar plaatsen langs de Nederlandse kust voor met slechts een paar
100 exemplaren. Ze zijn te vinden op verharde kusten met basalt en
stenen, zoals de zeedijk bij Westkapelle. Best bijzonder dus.
_
Foto’s van Smient, Slobeend en Paarse strandloper: Paul van Heugten_
Verdiepingscursus broedvogels
Tijdens deze SOVON-cursus leer je alles over de herkenning, gedrag,
ecologie en leefomgeving van de Nederlandse broedvogels. Vanaf 15 maart
zijn de lessen over de eerste 2 biotopen beschikbaar op het
cursusplatform, Boerenland en Stad en dorp.
Aanmelden tot uiterlijk 15 maart.
Aanmelden kan via deze website. [7]
OPROEP
Vind je de artikeltjes in deze nieuwsbrief leuk en informatief? Heb
jezelf een leuke waarneming gedaan die je wilt delen of heb je een
bijzondere foto gemaakt, stuur die dan naar:
yvanscheppingen@gmail.com
Je krijgt dan een mooi plaatsje in deze nieuwsbrief.
